dinsdag 21 februari 2012

Fluxus is what Fluxus does- but no one knows whodunit

Bovenstaande tekst is geschreven door Emmet Williams en verwijst naar een radicaal statement over de Fluxus beweging. Niemand weet wie Fluxus 'doet', wat wil zeggen dat Fluxus geen bepaalde groep mensen is, die op een specifieke tijd en plaats bij elkaar komen.  Dick Higgins schrijft hierover: ''Fluxus is not a moment in history, or an art movement. Fluxus is a way of doing things, a tradition, and a way of life and death."Fluxus wordt gezien als idee en als potentieel voor sociale verandering (www.artnotart.com).

De titel van de presentatie van gisteren, Fluxus 2.0, verwijst naar een digitaal platform; naar de ontwikkeling van internet tot een interactief medium. Ook Fluxus, opgestart in de jaren '60, hield zich bezig met het onderzoeken van nieuwe mogelijkheden op het gebied van media, waarbij het accent meer lag op de filosofie dan op de technologie. Met andere woorden, het idee oftewel de inhoud werd belangrijker gevonden dan de technische vorm.

Fluxus richt zich op dialoog, sociale creativiteit en transformatie. De inhoud is niet gelinkt aan objecten en kunstvoorwerpen, waardoor Fluxus niet gebonden is aan een bepaalde tijd.

Globalisering is een centraal thema binnen Fluxus. Fluxus omarmt het idee dat we in 1 wereld leven. Een wereld waarin de politieke grenzen niet identiek zijn aan de culturele en natuurlijke grenzen. Een wereld waarin alle bewoners gelijkwaardig zijn en waar iedereen de ruimte krijgt om het beste uit zichzelf te halen. Democratie is hierbij van groot belang.

Een ander belangrijk thema binnen Fluxus is intermedia. Dick Higgins introduceert deze term in 1966. Hij ziet intermedia als een passende kunstvorm voor mensen die geen verschil maken tussen kunst en het dagelijks leven (een belangrijk uitgangspunt van Fluxus). Als er geen grens bestaat tussen kunst en het dagelijks leven, waarom dan wel tussen de verschillende kunstvormen? De betekenis van intermedia is dat onze tijd vraagt om kunstvormen gebaseerd op verschillende disciplines, resulterend in een nieuwe, hybride vorm.

'Fluxus today is a forum, a circle of friends, a living community. Fluxism as a way of thinking and working is very much alive'' (www.artnotart.com)
     Omdat Fluxus niet gebonden is aan tijd noch plaats, kan Fluxus blijven voortbestaan. Fluxus is een 'community' van mensen die geloven in het gedachtengoed van Fluxus. Maar ook dit gedachtengoed is, volgens mij, vloeibaar en aanpasbaar aan de hedendaagse samenleving.
Wat begon in de jaren '60 van de vorige eeuw, de opkomst van de technologie, is nu nog altijd actueel, hetzij in een andere vorm. Het idee van een 'community', dialoog en sociale veranderingen doet mij denken aan de zogenaamde Facebook revolutie in Egypte, waarbij mensen zich online kunnen aansluiten, zich kunnen laten inspireren, opgeroepen  kunnen worden om te demonstreren etc. Deze vorm, de inzet van sociale media, omzeilt de autoritaire regering, de censuur en de controle. Sociale media kan hierdoor een democratisch medium zijn, hoewel hier kritische kanttekeningen bij te maken zijn.


Een wereld waarin grenzen niet bepalend zijn, waarin een ieder het recht heeft om zich te ontwikkelen en waarin een ieder kan meedenken is helaas nog altijd een utopie.
Maar ook een streven. Een streven naar gelijkwaardigheid. En wat is een mooiere plek om dit streven tot uiting te brengen dan het onderwijs? In dat opzicht is het gedachtengoed van Fluxus nog altijd super actueel!
   







    

maandag 13 februari 2012

Germaine Acogny

Transcultureel; kennismaken met kunst door middel van voorbeelden, uitgangspunten en methodische benaderingen die worden ontleend aan een grote verscheidenheid van culturen.

Prachtig!

Germaine en Patrick Acogny zijn als artist in residence verbonden geweest aan de docentenopleiding Dans van de Hogeschool voor de Kunsten Amsterdam. Zij ontwikkelden een eigentijdse danstechniek waarin ze de bewegingsprincipes van Afrikaanse dansvormen verbinden met westerse en Aziatische danstechnieken.

Patrick Acogny over Germaine Acogny:
'Germaine Acogny reinvents a tradition, a new way of thinking, acting and transmitting African dance. This tradition is not outside her social context, but outside a Senegalese traditional context, whose rural values do not tally with the contemporary urban reality.
Germaine Acogny has created a dance whose fundamental movements and principles are evolving and can be adapted by African and Non-African dancers and choreographers'

Germaine Acogny, afkomstig uit Senegal, danst, choreografeert en geeft les overal ter wereld. Zij vertegenwoordigt de Afrikaanse dans en cultuur en haar werk en persoon worden zeer gewaardeerd in Afrika en de rest van de wereld.



Tchourai is een natuurlijke wierook, dat gebrand wordt door Senegalese vrouwen om het huis te zuiveren en om het lekker te laten ruiken. Het dringt door in de kleding en wordt verondersteld om de echtgenoot te verleiden en hem weg te voeren naar een andere wereld.
Tchourai is ook de naam van een voorstelling over het leven van Germaine Acogny, een voorstelling waarin Germaine het publiek  al dansend meeneemt op een reis langs de belangrijke momenten in haar leven. De dichter Xavier Orville heeft de tekst voor de voorstelling geschreven.

'I am trying to find all the nuances a body can feel and express; dawn-noon-and dusk of a life, a culture, a single individual'.

..."'When I dance, I dance against malevolence, against arrogance and stupidity, against toothache and heartache, dances escorted by several moons, dances which have crossed oceans, placed fortifications and which proved the strenght of their emotional impact by the tears they wrest from the unfaithful. Therefore some call me mad, but I'm not mad, I'm merely a little anxious and I do love dancing'.

Het is altijd mooi om via via iemand te ontdekken waar je heel graag meer van wilt weten. In dit geval heeft Peters presentatie mij informatie opgeleverd voor mijn lessenserie.
Germaine Acogny is een belangrijk persoon binnen de Afrikaanse kunstwereld. Zij wordt gezien als de grondlegger van de moderne Afrikaanse dans. Zij verbindt de Westerse en de Afrikaanse wereld in haar dans. Zij vermengt haar traditie met nieuwe, moderne invloeden. Ze staat niet stil, maar beweegt vooruit. Heel inspirerend.




»I am trying to find all the

nuances a body can feel and

»I am trying to find all the

nuances a body can feel and

express: dawn – noon – and

dusk of a life, a culture, a single

individual. My body becomes

again my quill to write a new

poem designed in space.«
express: dawn – noon – and

dusk of a life, a culture, a single

individual. My body becomes

again my quill to write a new

poem designed in space.«

Theater in het dagelijks leven...

Wij zijn allen acteurs, ieder speelt zijn/haar eigen rol, aldus Joost, tijdens de presentatie over theater en het dagelijks leven. Zodra je s'ochtends uit huis gaat, en bekeken wordt door andere mensen, zet je jezelf neer als een bepaald persoon. Dit uit zich in je kleding, in je gedrag, in wat je zegt.
     In je leven speel je verschillende rollen, afhankelijk van de situatie waarin je je bevindt. Een citaat uit het boek 'Odysseus uit Bagdad' sluit hier goed bij aan:

...Erger nog: ieder van ons verenigde verschillende identiteiten in zich. Wat was ik zelf? Irakees? Arabier? Islamist? Democraat? Zoon? Vader in spe? Voorvechter van vrijheid en gerechtigheid? Student? Onafhankelijk? Verliefd? Dat alles; maar dat alles vormde geen harmonieus geheel. Een mens kan verschillende geluiden laten horen, afhankelijk van de innerlijke stem die hij aan het woord laat. Welke stem moest ik de boventoon laten voeren? Als ik mezelf op de eerste plaats als Irakees beschouwde, moest ik ons verdedigen tegen de Amerikaanse agressor en solidair zijn met Saddam. Als ik mezelf als democraat zag, kon ik me net zo goed aan de zijde van de Yankees scharen en de potentaat ten val brengen. Als ik me als islamist opstelde, verdroeg ik noch de woorden, noch de stijl, noch de kruistocht van de christen Bush tegen de islam. als ik mijn idealen van vrijheid en gerechtigheid vooropstelde, moest ik daarentegen Bush omarmen om Saddam beter te kunnen wurgen. Maar moest de Arabier in mij geen wantrouwen koesteren tegen de gewetenloze westerling die aasde op mijn land of het zwarte sap in mijn grond....Zodra ik mijn mond opendeed, vormde ik in mijn eentje dus een heel orkest, maar wel een orkest met dissonerende instrumenten, een kakofonie....(E.E.Schmitt 2009: 37).

woensdag 1 februari 2012

Holland Festival, programmeur Annemieke Keurentjes

Annemieke Keurentjes is sinds 7 jaar programmeur van het Holland Festival. Een festival waar de kerngroep van bezoekers tussen de 45 en de 60 jaar oud is, hoog opgeleid, anderhalf keer modaal en internationaal georienteerd.
Een veilige doelgroep, zeker gezien de vergrijzing. Toch wil de overheid dat het festival zich ook richt op jongeren. Voor het verkrijgen van subsidie wordt dit zelfs als eis gesteld.
Het Holland Festival heeft hierop het volgende bedacht: het opzetten en uitvoeren van een educatie project. Mogelijk in samenwerking met onze opleiding.
Aangezien 2013 het jaar is waarin Amsterdam de afschaffing van de slavernij viert en het Holland Festival al eerder heeft samengewerkt met de Zuid-Afrikaanse kunstenaar Brett Bailey, heeft het festival hem gevraagd een voorstelling te bedenken over de relatie tussen Amsterdam (Nederland), Ghana en Suriname.
Brett Bailey heeft  al meerdere voorstellingen gemaakt over de relatie tussen Europese landen en haar kolonieen. Ten eerste de voorstelling Exhibit A, over de relatie tussen Duitsland en Namibie, waarin levende mensen tentoongesteld worden. Net als vroeger op de slavenmarkt. Of als er een nieuw volk werd ontdekt (vaak door antropologen!) en er een afgevaardigde van dit volk werd meegenomen en tentoongesteld aan geinteresseerden.
Dit jaar gaat  Exhibit B in premiere; een menselijke installatie over de gewelddadige Belgische en Franse koloniale interventies in de Congo, aldus de website. Zeer interessant. En aangezien mijn lessenserie voor het vak onderwijskunde mede gericht is op maatschappelijk geengageerde Afrikaanse kunstenaars, ben ik blij met deze, voor mij, nieuwe input.

Hoewel ik het lang niet altijd eens ben met besluiten van de overheid, zeker niet in deze tijd, ben ik het er wel mee eens dat het Holland Festival zich, vanwege subsidie,  middels educatie gaat richten op een andere doelgroep. Dit vind ik een positieve ontwikkeling en hier werk ik dan ook graag aan mee. Hiervoor heb ik een aantal redenen. Ten eerste het onderwerp. Afrika. De afschaffing van de slavernij. Migratie. Kunst. Thema's waar ik mee bezig ben. Voor mijn bachelor en mijn master onderzoek Culturele Antropologie heb ik mij gericht op migratie. Ik heb contact gezocht met migranten, zowel in het thuis- als in het migratieland, om te onderzoeken welke effecten migratie heeft, met name op gender rolpatronen. Deze contacten en de informatie die ik door hen heb opgedaan, waren de spil van mijn onderzoek. Deze laagdrempeligheid vind ik het mooiste aspect van de Antropologie. Dat iedereen onderwerp kan zijn, en dat de ervaringen en kennis van 'gewone' mensen centraal staan. Met een  kritische kanttekening dat een wetenschappelijke scriptie weer totaal onleesbaar kan zijn voor de doelgroep.
Daarnaast Afrika. De afgelopen tien jaar heb ik regelmatig in Namibie gewerkt en rondgereisd door Zuidelijk Afrika. Ik ben verslingerd geraakt aan dit continent. Vandaar ook dat ik dit jaar weer terug ga. In Zuid-Afrika, en in iets mindere mate in Namibie, zijn de gevolgen van de Apartheid nog dagelijks zichtbaar.En aangezien wij, in de geschiedenis, en ook nu, hier een grote rol in spelen, vind ik het ook een verantwoordelijkheid van ons iets te doen met het thema 'slavernij' en 'Apartheid'. Dit vind ik ook zo mooi aan dit educatie project. Het is actueel, omdat het verbonden is aan het thema van 2013 'afschaffing van de slavernij', het is gelinkt aan de voorstelling van Brett Bailey, aan onze geschiedenis....
Het lijkt mij interessant als leerlingen (van zowel 'witte' als 'zwarte' scholen) betrokken worden bij het educatie project, zodat het ook van hen wordt. En dat het door de school gedragen wordt, dit wil zeggen, dat het thema in verschillende lessen aan de orde kan komen. Bij beeldende vorming, maar ook bij bijvoorbeeld geschiedenis en Nederlands (literatuur). Dat de school gastsprekers kan uitnodigen, die ervaring hebben met de thematiek. En dat de thematiek wordt gelinkt aan het heden (mensenhandel, vooroordelen, rascisme). En aan hedendaags kunstenaars die zich met deze problematiek bezig houden.